Dirk Johannes Hendrik Wagenfeld
13-08-1908 Amsterdam – 11-04-2001 Bennebroek
Mijn opa, Dirk Wagenfeld, werkte bij de PEN (Provinciale Energiemaatschappij Noord-Holland) als inkoper. Samen met zijn vrouw Roza Spier (1909-1995) woonden zij in Haarlem, met mijn vader (1933) en tante (1934). Toen kwam de bezetting. Mijn opa had via een Duits zakelijk contact, die tijdens de bezetting werd gestationeerd in Den Haag, kunnen regelen dat hij als niet-Joods werd aangemerkt, zodat zijn huwelijk werd gezien als ‘gemengd’. Daardoor was hij niet sterplichtig, mijn oma helaas wel.
Op een gegeven moment vorderde de bezetter het koperdraad, waar het PEN volop van gebruikmaakte, wat moest worden vervangen door andersoortig draad. Het koper hadden de Duitsers nodig voor de oorlogsvoering. Het PEN kreeg de opdracht telkens een x aantal ton koper te leveren aan een instantie en moest vervolgens aan een andere instantie doorgeven hoeveel koper was geleverd. Mijn opa ging daartussen zitten en zorgde er vervolgens voor dat aan die twee instanties verschillende aantallen werden opgegeven. Het verschil, wat substantieël was, werd dus niet geleverd maar verborgen, en werd deels in het IJsselmeer gedumpt door contacten van hem.
Op enig moment hadden de Duitsers die twee lijsten eens naast elkaar gelegd, toen duidelijk werd dat er enorm was gesjoemeld! Mijn grootvader werd gearresteerd, als verzetsman, níet als Jood. Op hetzelfde moment ging oma met de kinderen in onderduik in Amsterdam waardoor zij de oorlog konden overleven. De rest van haar familie werd uitgemoord, op een nichtje na, die na de oorlog bij hen in huis kwam.
Mijn opa werd gemarteld, gevangengezet en op enig moment op transport gesteld. Tijdens dat transport wist hij te ontsnappen door uit de trein te springen vlakbij de Duitse grens, toen de bewaker even niet oplette. Het was een normale trein, geen goederenwagon o.i.d. De rest van de oorlog kon hij dankzij het georganiseerde verzet doorbrengen in een ziekenhuis in oost-Nederland, op een afdeling die zogenaamd TBC had waar de Duitsers dus niet naar binnen durfden. Hij wás ook heel erg ziek toen maar had geen TBC, wel grote maagproblemen, waar hij de rest van zijn leven (overleden in 2001) enorm last van hield.
Deze getuigenis is geleverd door Oscar Wagenfeld op 28-04-2021