Gerrit Jan (Mees) van de Waal
05-12-1904 Rhenen – 05-05-2010 Gouda
Elke getuigenis over-, is een eerbetoon aan de desbetreffende persoon. Deze getuigenis is een eerbetoon aan Gerrit Jan van de Waal, wiens schuilnaam in WOII “Mees” was.
Toen Nederland in mei 1940 bij die oorlog betrokken raakte, was Mees “al” 35 jaar, sinds 1932 gehuwd en vader. Zijn huwelijk en vaderschap beletten hem niet actief te gaan deelnemen aan het verzet, omdat hij het onrecht dat de joodse Nederlanders werd aangedaan, niet kon verdragen. Al vroeg nam hij deel aan vergaderingen van de LO. Hij werd assistent van “Hugo” (Teus van Vliet) met wie hij – evenals “Ruurd” [zie ook getuigenis Hendrik Anthoon Das] – geruime tijd ondergedoken was bij “Oma” (Cornelia Sepers-Bos), wier huis aan de Van Renesselaan 70 te Zeist wel is aangeduid als “de kinderkamer van de jonge (LO) organisatie in Zuid-Holland.” Hij werd voor de LO districtsleider in Rotterdam, Den Haag en die provincie.
Mees was een keurige verschijning, zeer gesteld op decorum. Hij was ook een verdienstelijk (amateur)dichter, die zijn verzen “gedichtsels” noemde. In 1943 schreef hij het gedicht “Voorwaarts Vaderland” dat in het Geuzenliedboek werd opgenomen.
In januari 1945 werd hij in het ziekenhuis Zuidwal clandestien geopereerd aan een liesbreuk. Tijdens zijn verblijf daar kreeg hij een exemplaar van het illegale blad “Je Maintiendrai”onder ogen. Daarin verhaalde G.J. van Heuven Goedhart (“Blake”), de latere hoofdredacteur van Het Parool, over zijn moeilijke overtocht via Spanje naar Engeland. Tijdens die overtocht had hij zichzelf bij herhaling aangemoedigd met de kreet “Voorwaarts Vaderland”, de eerste woorden waarmee elk van de 6 coupletten van Mees’ gedicht beginnen. Na zijn ontslag uit het ziekenhuis hoorde Mees van een vriend dat bij een dropping in de buurt van Berkel-Rodenrijs in een container een pakketje was aangetroffen met een groot aantal kopieën van een privé-foto van koningin Wilhelmina, met onder de foto het eigenhandig door de koningin geschreven 4e couplet van “Voorwaarts Vaderland”.
Mees werd twee keer door de SD gearresteerd, in Den Haag en Dordrecht. Beide keren wist hij te ontsnappen.
Over Mees zijn veel anekdotes, deels vastgelegd in Het Grote Gebod. De mooiste is misschien wel die, waaruit blijkt dat zijn koerierster “Clara” (mevrouw J. Grandia-Smits) Mees steevast aanduidde/aansprak als “het stomme dier”.
Na de oorlog werd Mees rechercheur bij de Politieke Recherche, afd. Collaboratie. Kroonprins Willem-Alexander bracht hem op 5 december 2009 een bezoek om hem te feliciteren met zijn met zijn 105e verjaardag. Hij stierf op Bevrijdingsdag 2010.
Getuigenis aangeleverd op 18-10-2017 door Ruurd Das