Hendrik Lodewijk Wolff
21-01-1916 Amsterdam – 27-05-1987 Wassenaar
Bij de aanvang van de oorlog studeerde mijn vader nog medicijnen in Utrecht. Hij was net voor de oorlog getrouwd met Annie Parser. Haar ouders zijn toen uitgeweken naar de VS en hebben nog getracht om mijn ouders te bewegen met hen mee te gaan, maar mijn vader wilde graag zijn studie voltooien en zijn arts-examen afleggen. In die tijd was hij – en velen met hem – er nog van overtuigd, dat Nederland – net als in de eerste wereldoorlog – weer neutraal zou blijven….
Dat we – zonder onder te duiken – de oorlog overleefd hebben, is te danken aan twee zaken. Ten eerste wist de oudere zuster van mijn vader een niet-Joods verklaring te bemachtigen. Een bevriende huisarts was bereid te verklaren, dat mijn grootvader Ludwig Karl Wolff, bij leven Hoogleraar Oogheelkunde aan de Universiteit van Utrecht, de bof gehad had en daardoor onvruchtbaar geworden was. Een vriend des huizes was bereid zich op te werpen als natuurlijke vader van de beide kinderen van mijn grootvader. Met deze verklaringen gewapend, vertrok mijn tante, Tieneke Wolff, naar Amsterdam, waar ze een afspraak had met een Hoogleraar rassenkunde. Deze goede man was bereid om – nadat mijn tante naakt voor hem had geparadeerd – een niet-Joods verklaring af te geven, die door de Duitsers werd geaccepteerd. Zo verwierf ook mijn vader een niet-Joods verklaring!
Nadat het verzet het Stadhuis van Utrecht had overvallen en de gehele administratie had vernietigd, was er toen – omdat mijn moeders familie al ruim voor de oorlog Nederland had verlaten en zich in Antwerpen had gevestigd, om daarna naar de USA uit te wijken – geen bewijs meer voor de Joodse afkomst van mijn moeder. Mijn moeder heeft toen de jodenster van haar kleding verwijderd en kort daarop – mijn vader had inmiddels zijn studie voltooid – vertrokken wij naar Hellendoorn, waar mijn vader een betrekking als sanatorium arts had aanvaard.
Het is om deze redenen dat we de oorlog hebben overleefd en zelfs niet eens hebben behoeven onder te duiken….
In een onbewaakt ogenblik (De oorlog was vrijwel nimmer onderwerp van gesprek in mijn familie) heeft hij me eens verteld dat hij tegen het einde van de oorlog eens door de linies naar bevrijd Nederland is gegaan, waar hij contact zocht met de geallieerden (Ik meen de Engelse legerleiding), om hen informatie te verstrekken omtrent het Duitse garnizoen rond Hellendoorn, met de lanceerplaatsen van V1’s en V2’s. Helaas werd hij niet geloofd. Hij werd zelfs even gevangen gezet! Gedesillusioneerd is hij daarna weer door de linies naar Hellendoorn teruggekeerd. Hij vertelde me nog altijd spijt te hebben van deze actie, omdat hij achteraf bezien vergeefs, zijn gezin en zichzelf in gevaar had gebracht.
Getuigenis aangeleverd door Lodewijk Reinaerd Wolff