László Weiss
05-02-1902 Budapest – 26-03-1945 Bergen-Belsen
Mijn grootvader, László Weiss werd op 05-01-1902 geboren te Budapest. Hij was zoon van Joseph Weiss, koopman van beroep, getrouwd met Ilona Ujhelyi. Ook al ken ik mijn opa slechts van zwart-wit foto’s en een geschilderd zelfportret, toch heb ik een visuele beschrijving van hem omtrent zijn uiterlijk. Hij was 1.74m lang, had donkerbruin haar en grijs-blauwe ogen.
In de maand april 1943 bood László onderdak aan een Jodin, Liselotte Stiebl (of Stiebel), die zich daar ruim een jaar heeft kunnen schuilhouden.
László gebruikte zijn artiestennaam Roland als schuilnaam bij het verzet, als zijnde contactpersoon voor mensen die moesten onderduiken. Hij was toen werkzaam en te vinden bij de Amsterdamse bioscopen, zo verklaarde mijn oma Gertrud later in een brief aan instanties.
Samengevat, beiden zijn tijdens de bezetting actief gebleven op de arbeidsmarkt, gebruik makende van hun talenten op gebied van werk, als mede natuurlijk de perfecte beheersing van de Duitse taal. Hierbij opgemerkt dat László als Hongaar, perfect Duits sprak en schreef.
Op zaterdagmorgen 3 juni 1944 werd László opgepakt samen met de ondergedoken Liselotte. László werd gearresteerd wegens ‘Judenbegunstigung’. Gertrud zou evenwel worden gearresteerd als zij geen kinderen zou hebben gehad.
Na een maand te zijn opgesloten in politiebureau aan de Euterpenstraat te Amsterdam, werd László op 6 juli ’44 als Schutzhäftling met kampnr.10531 afgevoerd naar kamp Vught. Wat er met Liselotte is gebeurd is thans onbekend maar is vermoedelijk via Westerbork afgevoerd richting de concentratiekampen.
Op Dolle Dinsdag werd László afgevoerd naar kamp Sachsenhausen waar hij werd gerigistreerd op 8 september ’44 als zijnde Hongaar, beroep kunstschilder.
Volgens officiële bronnen is László vermoedelijk op het laatste transport uit Sachsenhausen, februari ’45 uiteindelijk overgebracht naar kamp Bergen-Belsen. Stichting 1940/45 bevestigt middels een
schrijven dat hij aldaar een maand later is overleden op 26 maart 1945 om 7 uur ‘s ochtends aan de gevolgen van vlektyfus.
(Lees meer hierover in De Roland Courant)
Getuigenis aangeleverd door kleinzoon Dimitri Gazan